Black metal to jeden z najbardziej ekstremalnych i kontrowersyjnych gatunków muzycznych, który od swojego powstania w latach 80. XX wieku wzbudza skrajne emocje i wywołuje liczne dyskusje. Charakteryzujący się surowym brzmieniem, mroczną estetyką i często prowokacyjnymi tekstami, black metal stał się nie tylko muzycznym, ale i kulturowym fenomenem. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej historii tego gatunku, jego charakterystycznym cechom oraz kontrowersjom, które go otaczają.
Historia i rozwój black metalu
Początki black metalu sięgają wczesnych lat 80., kiedy to zespoły takie jak Venom, Bathory i Hellhammer zaczęły eksperymentować z bardziej ekstremalnymi formami heavy metalu. Venom, brytyjski zespół, jest często uznawany za pioniera gatunku, a ich album „Black Metal” z 1982 roku dał nazwę całemu nurtowi. Wczesne nagrania tych zespołów charakteryzowały się surowym, niskiej jakości brzmieniem, szybkimi tempami i mrocznymi, satanistycznymi tekstami.
W latach 90. black metal zyskał na popularności, szczególnie w Norwegii, gdzie powstała tzw. druga fala black metalu. Zespoły takie jak Mayhem, Burzum, Darkthrone i Emperor stały się ikonami gatunku, a ich muzyka i wizerunek wywarły ogromny wpływ na rozwój black metalu. Norweska scena black metalowa była również znana z licznych kontrowersji, w tym podpaleń kościołów, aktów przemocy i morderstw, co przyczyniło się do jeszcze większej medialnej uwagi.
Wczesne lata i pierwsza fala black metalu
Wczesne lata black metalu były okresem eksperymentów i poszukiwań. Venom, zespół, który często uznawany jest za prekursora gatunku, wprowadził do swojej muzyki elementy satanizmu i okultyzmu, które stały się później charakterystyczne dla black metalu. Ich album „Black Metal” z 1982 roku, choć muzycznie bliższy thrash metalowi, zainspirował wiele późniejszych zespołów do eksplorowania mroczniejszych i bardziej ekstremalnych brzmień.
Inne zespoły, takie jak Bathory ze Szwecji i Hellhammer ze Szwajcarii, również odegrały kluczową rolę w kształtowaniu wczesnego black metalu. Bathory, założony przez Quorthona, wprowadził do swojej muzyki elementy nordyckiej mitologii i pogaństwa, co stało się później ważnym motywem w black metalu. Hellhammer, który później przekształcił się w Celtic Frost, z kolei eksperymentował z bardziej awangardowymi i eksperymentalnymi formami metalu.
Druga fala black metalu i norweska scena
Druga fala black metalu, która miała miejsce na początku lat 90., była okresem, w którym gatunek osiągnął swoją pełną formę i zyskał międzynarodową rozpoznawalność. Norwegia stała się epicentrum tej fali, a zespoły takie jak Mayhem, Burzum, Darkthrone, Emperor i Immortal stały się jej głównymi przedstawicielami. Muzyka tych zespołów była jeszcze bardziej surowa i ekstremalna niż w przypadku ich poprzedników, a teksty i wizerunek były jeszcze bardziej mroczne i kontrowersyjne.
Norweska scena black metalowa była również znana z licznych kontrowersji i skandali. W 1993 roku Varg Vikernes, lider Burzum, zamordował Øysteina „Euronymousa” Aarsetha, gitarzystę Mayhem, co wywołało ogromne poruszenie w mediach. Ponadto, członkowie norweskiej sceny black metalowej byli odpowiedzialni za podpalenia kilku kościołów, co jeszcze bardziej przyczyniło się do ich złej reputacji.
Charakterystyka muzyczna i estetyczna black metalu
Black metal charakteryzuje się specyficznym brzmieniem, które odróżnia go od innych gatunków metalu. Surowe, niskiej jakości nagrania, szybkie tempa, blast beaty i wysokie, przeraźliwe wokale to tylko niektóre z cech, które definiują ten gatunek. Teksty piosenek często poruszają tematy związane z satanizmem, okultyzmem, mizantropią, wojną i naturą.
Brzmienie i technika
Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów black metalu jest jego surowe brzmienie. Wczesne nagrania zespołów black metalowych były często niskiej jakości, co nadawało im specyficzny, „brudny” dźwięk. Ta estetyka była celowa i miała na celu odróżnienie black metalu od bardziej komercyjnych i „czystych” brzmieniowo gatunków metalu. Wiele zespołów nagrywało swoje albumy w domowych studiach lub używało taniego sprzętu, aby uzyskać pożądany efekt.
Technika gry na instrumentach w black metalu również różni się od innych gatunków metalu. Gitary są często strojone w niskie tony, a riffy są szybkie i agresywne. Blast beaty, czyli szybkie, powtarzające się uderzenia na perkusji, są powszechnie stosowane, aby nadać muzyce intensywność i brutalność. Wokale w black metalu są zazwyczaj wysokie i przeraźliwe, często przypominające krzyki lub wrzaski, co dodaje muzyce mrocznego i niepokojącego charakteru.
Estetyka i wizerunek
Estetyka i wizerunek są równie ważne w black metalu, co sama muzyka. Zespoły black metalowe często przywiązują dużą wagę do swojego wyglądu scenicznego, używając makijażu, znanego jako „corpse paint”, aby nadać sobie upiorny, trupio blady wygląd. Makijaż ten jest często uzupełniany przez czarne ubrania, kolce, łańcuchy i inne akcesoria, które mają na celu wzmocnienie mrocznego i groźnego wizerunku.
Teksty piosenek i tematyka również odgrywają kluczową rolę w estetyce black metalu. Wiele zespołów porusza w swoich tekstach tematy związane z satanizmem, okultyzmem, mizantropią, wojną i naturą. Niektóre zespoły, takie jak Burzum, inspirują się nordycką mitologią i pogaństwem, co nadaje ich muzyce dodatkowy wymiar kulturowy i historyczny.
Kontrowersje i wpływ na kulturę
Black metal od samego początku był gatunkiem kontrowersyjnym, zarówno ze względu na swoją ekstremalną muzykę, jak i prowokacyjny wizerunek. Wiele zespołów black metalowych celowo prowokowało i szokowało, aby zwrócić na siebie uwagę i wywołać reakcje. Kontrowersje związane z black metalem obejmują zarówno skandale związane z przemocą i przestępstwami, jak i krytykę ze strony religijnych i konserwatywnych grup.
Skandale i przestępstwa
Jednym z najbardziej znanych skandali związanych z black metalem jest morderstwo Øysteina „Euronymousa” Aarsetha przez Varga Vikernesa w 1993 roku. Euronymous był gitarzystą i założycielem Mayhem, jednego z najważniejszych zespołów norweskiej sceny black metalowej. Varg Vikernes, lider Burzum, zamordował Euronymousa w jego mieszkaniu, co wywołało ogromne poruszenie w mediach i przyczyniło się do złej reputacji black metalu.
Innym kontrowersyjnym aspektem norweskiej sceny black metalowej były podpalenia kościołów. W latach 90. członkowie kilku zespołów black metalowych byli odpowiedzialni za podpalenia kilku historycznych kościołów w Norwegii. Te akty wandalizmu były często motywowane antychrześcijańskimi przekonaniami i miały na celu wyrażenie buntu przeciwko religii i społeczeństwu.
Krytyka i reakcje społeczne
Black metal spotkał się z ostrą krytyką ze strony wielu grup społecznych, w tym religijnych i konserwatywnych organizacji. Teksty piosenek i wizerunek zespołów black metalowych, często nawiązujące do satanizmu, okultyzmu i przemocy, były postrzegane jako prowokacyjne i obraźliwe. Wiele osób uważało, że black metal promuje negatywne wartości i zachęca do destrukcyjnych zachowań.
Jednak mimo (a może właśnie dzięki) kontrowersjom, black metal zyskał również liczne grono oddanych fanów i stał się ważnym elementem subkultury metalowej. Wiele osób docenia black metal za jego autentyczność, surowość i odwagę w poruszaniu trudnych i kontrowersyjnych tematów. Black metal stał się również inspiracją dla wielu artystów i twórców, zarówno w muzyce, jak i w innych dziedzinach sztuki.
Podsumowanie
Black metal to gatunek muzyczny, który od swojego powstania wzbudza skrajne emocje i wywołuje liczne kontrowersje. Jego surowe brzmienie, mroczna estetyka i prowokacyjne teksty sprawiają, że jest to muzyka, która nie pozostawia nikogo obojętnym. Mimo licznych skandali i krytyki, black metal zyskał liczne grono oddanych fanów i stał się ważnym elementem subkultury metalowej. Jego wpływ na kulturę i muzykę jest niezaprzeczalny, a jego mroczne brzmienia i kontrowersje nadal fascynują i inspirują kolejne pokolenia.
